Emilia Morgan

Czy krokodyle są dinozaurami
krótki audiobook do słuchania

Julka przeglądała książeczkę o dinozaurach. Na obrazkach były olbrzymie roślinożerne  brontozaury z długimi szyjami i ogonami. Były też drapieżne, przerażające tyranozaury z wielką głową uzbrojoną w ostre zęby. Na końcu książki znajdowało się zdjęcie krokodyla. Julka zaciekawiona poszła do pokoju starszego brata i zapytała:
- Maksiu, czy krokodyle są dinozaurami? Maks popatrzył zdziwiony pytaniem na Julkę, ale kiedy zobaczył w jej ręku swoją ulubioną książkę o dinozaurach tylko się uśmiechnął.
- Już rozumiem, skąd pytanie. Posłuchaj opowiem ci trochę o krokodylach.

Krokodyle są niebezpiecznymi zwierzętami, a ich ataki na ludzi nie są niestety rzadkie. Mózg aligatora waży 8 do 9 gramów i zmieściłby się na połowie łyżki. Taki brak potencjału umysłowego oznacza, że nie ma czegoś takiego jak “miły krokodyl, z którym można się zaprzyjaźnić”. Jeśli jest głodny, zje wszystko co się rusza, w tym ludzi. Na Ziemi żyją od milionów lat, a ich przodkowie żyli w epoce dinozaurów. Jest wiele gatunków krokodyli w tym: aligator, kajman czy krokodyl nilowy. Wszystkie wyglądają podobnie: mają dużą głowę, długie ciało, cztery nogi i ciężki, mocny ogon. Krokodyle mają różną wielkość w zależności od gatunku. Samiec krokodyla mierzy nawet  11 metrów długości przy wadze około 600 kg, samice mają ok. 8 m długości i ważą połowę tego co samiec. Zdarzają się egzemplarze ważące około 1 tony. Żyją ok. 40 lat, choć zdarzały się jednostki, które żyły znacznie dłużej. Krokodyle są gadami w większości słodkowodnymi i zamieszkują jeziora, stawy, rzeki i kanały nawadniające. Ponieważ są zmiennocieplne, trzymają się ciepłych i wilgotnych rejonów Afryki, Australii, Ameryki Północnej i Południowej oraz Azji. Mają bardzo małą powierzchnię płuc w porównaniu do ssaków. Podczas walki czy pracy w sposób beztlenowy zasilają swoje mięśnie. Po dużym wysiłku są tak wyczerpane, że może minąć kilka godzin zanim zregenerują siły. - A po co są te kolce na ich grzbiecie? - dopytuje Julka.
- Krokodyl ma naprawdę pancerną skórę - mówi Maks. - Każdy kolec na plecach krokodyla jest wzmocniony kością, co sprawia, że gruba skóra jest bardzo odporna na przebicie.  W wodzie poruszają się szybko i zwinnie, są niebezpieczne, podczas gdy na lądzie raczej niezgrabne i ciężkie, chociaż na krótkich odcinkach mogą poruszać się nadspodziewanie szybko. Z natury są zwierzętami energooszczędnymi, które w wodzie jak i na lądzie godzinami mogą leżeć nieruchomo. Często leżąc na piasku w pobliżu wody, rozwierają paszczę chłodząc organizm i pozwalając ptakom wydziobywać z ich jamy gębowej pijawki i resztki pokarmu spomiędzy zębów. Kiedy gad leży nieruchomo, spowalniają się jego procesy życiowe, rzadziej oddycha, a jego serce bije tylko trzy razy na godzinę. Dzięki temu może też kilka godzin przebywać w zanurzeniu. Kiedy zanurkuje skurcz mięśni automatycznie zamyka otwory nosowe, a fałdy skórne zamykają otwory słuchowe. Serce włącza wewnętrzny obieg powietrza, który polega na tym, że tylko niewiele krwi tętniczej trafia do żołądka i jelit, a zasila je krew żylna. Krew natleniona zasila serce i mózg. Oczy krokodyla mają dwa zestawy powiek. Zewnętrzne - takie jak u ludzi, są ze skóry i zamykają się od dołu do góry. Wewnętrzne - są jasne i nachodzą na oczy od tyłu do przodu. Podczas gdy krokodyl się wyleguje lub nurkuje, wewnętrzne powieki chronią jego oczy i sprawiają, że pod wodą lepiej widzi. Kiedy przychodzi czas na jedzenie, krokodyl nie jest myśliwym ani zbieraczem. Czeka nieruchomo pod powierzchnią i tylko oczy i nozdrza ma powyżej linii wody, aż coś jadalnego będzie przechodzić w pobliżu, a wtedy z niewiarygodną prędkością atakuje.
Krokodyl zje prawie wszystko co może chwycić - ryby, żółwie, żaby, ptaki, małe ssaki, a czasami nawet większe,  jak jelenie. W przeciwieństwie do ludzi, krokodyle nie jedzą zbyt często, zwykle raz w tygodniu. Nadmiar kalorii przechowują w złogach tłuszczu u nasady ogona. Niewiarygodne jest, że spalając zgromadzony tłuszcz, krokodyl może przetrwać nawet dwa lata nie jedząc. - Chyba nie chciałabym się zaprzyjaźnić z krokodylem, brrr - na koniec powiedziała Julka.
- No chyba nawet nie mogłabyś, bo pupilek mógłby cię schrupać na śniadanie - podsumował Maks. - Ale dzięki swojemu przystosowaniu przetrwały miliony lat.